Lekker buiten bij muggen en knutjes – meer dan 18 tips

Het is bijna weer zover, eindelijk komen de zwoele zomeravonden eraan. Lekker buiten natafelen met een glaasje.
Hieronder volgt een oude blogpost over mijn aanpak tegen de zoemende indringers door de jaren heen.
Langpootmuggen steken niet
Als je middenin de stad woont en op een patio of binnenplaats zit dan heb je waarschijnlijk niet zo’n last van vliegend ongedierte.
En als je wat meer in de natuur bent dan kan het zijn dat het ene lichaamsdeel jeukt na het andere. Lees hieronder de talrijke tips en andere ongein.
Muggenleed
Zo zit je nog nietsvermoedend naar de schitterende laaghangende zon te kijken, zo gefrustreerd zit je daarna ineens vanwege de allesoverheersende jeuk te krabben. Witte kleding, lange mouwen en lange zomerbroeken, het helpt meestal geen zier want daar steken ze soms zo doorheen. Inspuiten met spul helpt soms ook niet – op die ene met DEET* na (met name dat gele flesje met de rode dop en beginletter A) in sommige gevallen en wat doe je dan? Een paviljoen kopen met muggengaas? Een klamboe spannen? Overal waxinelichtjes plaatsen met citronella? Veel knoflook eten? Een ventilator (sommige steekbeesten hebben een hekel aan wind)?
Massale zwerm
Ooit ondervonden we dat ontelbare kleine vliegjes massaal in de brandende schaal* met citronella-kaarsvet vlogen. De volgende ochtend zag het kaarsvet zwart van de vliegjes, zo hebben we er geen last van gehad omdat ze er direct invlogen. Het was een grote brede platte schaal met een dik lont.
Water?
Heb je een vijver, sloot achter je huis of pierenbadje in de tuin? Daar ontstaan muggen. Ook in vogel-drinkschalen helaas.
Men zegt dat je geen laagjes water moet laten staan maar op snikhete dagen laat ik een vogeldrinkbakje staan. Vogeltjes drinken ervan en baden erin. Ook lusten ze wel een insect en elke dag water verversen scheelt muggenlarven.
Hagen?
Daar zitten insecten graag in. En vogels. Maar ook in struiken en in potten met mooie bloemen zitten graag insecten. Als je deze water geeft, vanaf de onderkant, vliegt alles eruit, met alle gevolgen vandien.
Op hete dagen is het beter om in de ochtenduren direct in het midden van bovenaf op de plant of bij de wortels te gieten.
Gebruik een zwenksproeier zodat je zelf uit de buurt blijft als ze eruit vliegen.
Hagen zijn handig tegen de harde wind en vogels zitten er graag in en onder. Hoe meer vogels, hoe minder muggen. Of koop een trompetboom, eucalyptus en zet kruiden neer op tafel!
Onzichtbare mugjes
Kleine mugjes die lijken op vliegjes kunnen de boel goed terroriseren. Ze worden knutten of mietsen genoemd en je ziet ze amper vliegen.
Ze komen vaak voor in veengrond gebieden.
Dat is juist het gemene van die beestjes, je ziet ze niet maar je voelt ze wel. Ze kriebelen of steken en soms kan het gebeuren dat je hele onderbeen onder de kleine rode bultjes zit alsof de kat een vlooienplaag heeft en jou heeft aangestoken.
Onweervliegjes?
Knutjes zijn niet hetzelfde als onweervliegjes die je massaal op de witte ondergrond ziet zitten op een schip tijdens een boottochtje bijvoorbeeld. Deze steken niet en zijn donker van kleur. Ze verschijnen soms massaal. Maar knutjes, transparante mugjes, die op een raam wel zichtbaar zijn steken wel.

Ze verschijnen soms al in april. Rond 21 juni schijnen knutjes of mietsen gelukkig weer te verdwijnen. (Alvast een toast op de knutloze zomeravonden!)
*Hoe hoger het percentage DEET* hoe effectiever. (Zie ook de tips hieronder).
De tips op een rijtje:

- Tegen de jeuk van een muggenbeet wil appel cider azijn (appelazijn) op een vochtig watje vaak helpen
- Spul met DEET* (hoe hoger het percentage, hoe effectiever)
- Tuin paviljoen met antimug gordijnen (door kieren kunnen ze wel naar binnen, tegen kleine knutjes en andere steekbeesten zijn de mazen soms te groot)
- Klamboe boven de tuintafel-tuinset
- Bedekte kleding en schoeisel (niet al te dun of luchtig, wat een nadeel kan zijn op een warme zomeravond)
- Grote citronella kaarsen in platte schalen van betere kwaliteit (letten op brandgevaar!)*
- Ventilator plaatsen in de buurt waar je zit
- Veel knoflook eten/plaatsen (twijfelachtige tip die bij mij niet helpt)
- Rozemarijn, lavendel of munt in pot bij zitplaats
- Insecten sticks plaatsen (soort wierook stokjes in het groot, plaatsen uit de buurt van tuinplanten op een vrije plek in aardewerken potje of bakje met wat zand of steentjes -geen plastic!)
- Pot muntplant op tafel of terras
- Citroenplant op tafel of terras
- Geurtoren maken en op tuintafel bij je zithoek plaatsen (leuke etagiere met schijfjes citroen, takjes kruiden zoals munt, lavendel en halve sinaasappels met knuidnagels, hielp bij mij voor korte duur en fruitvliegjes kwamen ook op bezoek)
- Koffieprut of kruidnagelolie (oliebrander) branden*
- Jezelf insmeren met eucalyptus en kruidnagelolie*
- Kleding besprenkelen met lavendelwater
- Insectenverjager met propeller (2021, verkrijgbaar bij tuincentrum)
- Schaaltje met water en appelazijn doordrenkte wattenschijfjes op je nachtkastje laten staan
- Binnen blijven met een insectenlamp (als niets helpt)
*Update okt. 2019: Middelen waarin DEET* zit vervang ik vaker door wat druppels eucalyptusolie met amandelolie (of kruidnagelolie erbij). Neem een schoon glazen potje of flesje met draaidop. Vul dat voor ongeveer een kwart, of een bodempje, met amandelolie en doe daar 3 druppels eucalyptusolie bij. Extra sterk: 3 druppels kruidnagelolie bijvoegen. Neem van het mengsel ongeveer een druppel ter grote van een eurocent (of meer) als je je gaat insmeren. Of het bij jou werkt weet ik niet maar het werkt tot nu toe bij mij. (Het mengsel uit de buurt van katten houden).
*Update juli 2020 over de platte citronella-schaal:
In 2015 was de schaal met het gele kaarsvet en het dikke lont nog van andere (lees: betere) kwaliteit. Deze kaars brandde rustig en zoals het hoorde. Het hielp tegen ongedierte in de buurt van onze zitplaats. Hij stond er gewoon en konden lekker rustig zitten. Citronellakaarsen waren doorgaans gewoon geel.
Jaren later mochten we op ’n rustige zwoele avond een soort van “buiten-brandhaard” blussen nadat het lont volledig vlam vatte. Het vuur werd ruim dertig centimeter hoog. Het betrof een kaars in een platte witte schaal van aardewerk en blauwkleurig kaarsvet, uit een andere winkel dan voorheen voor nog geen vijf euro (goedkoop is duurkoop blijkt achteraf).
Het lont was kort genoeg in het begin maar toch ging het fout. Ook werd deze kaars in de winkel en op het etiket wel citronella genoemd ook al was hij niet geel maar blauw.
Kijk goed uit waar je dit soort kaarsen koopt. Matige kwaliteit kan in dit geval gevaarlijk zijn! Beter één die wat meer kost dan twee of meer slechte die zomaar in de fik vliegen (of maak er zelf een met o.a. citroen).
*Koffiegeur, insecten sticks of kruidnagelolie kan ook wespen op een afstand houden. Wespenvangers met limonade lokt ze maar ik jaag ze liever weg. De papieren fake wespennest hielp niets bij ons en er werd gewoon een wespennest in de gevel gemaakt waar de nepper hing (!). Met bijenbekjes is dit opgelost.
Update 2021: zelf lavendelwater-parfum* maken van verse lavendelbloemen/knoppen. Knip enkele lavendelbloemetjes van de struik af en knip het fijn. Doe het in een schaaltje met koffiefilter en giet kokend water erover. Even laten staan. Kijk of het sterk genoeg ruikt (of eventueel nog een uur extra laten staan). Mijn ervaring is dat even genoeg is want zo blijft het fris ruiken. Na ongeveer twaalf uur laten trekken wordt het gietsel donker, minder fris. Doe het gietsel in een spuitflesje, jampotje of schone bewaarflacon (wat je het handigst vindt).
